Prvi put u istorijskim izvorima Futog se pominje 1250. g kao važno pristanište i utvrđenje na Dunavu. Brojniji priliv stanovništva počinje posle Kosovske bitke, kao posledica turskih osvajačkih kretanja prema severu. Ugarski kralj Ladislav V (1440-1457) je oktobra 1456. g održao sabor plemića i velikaša u Futogu, gde su se rešavala važna državna pitanja, između ostalog i o problemima rata sa Turcima. Tom prilikom kralj je proglasio Futog gradom – Oppidum. Već tada je Futog bio poznat po svojim vašarima, na koji su dunavskim putem dolazili trgovci iz raznih krajeva Male Azije i Crnog mora.

Od 1526. do 1687. g Futog je bio pod turskom upravom. Prolazeći kroz Futog čuveni turski putopisac Evlija Čelebija (1611-1682) zapisao je kao “lepu palanku Vutok“, opisujući njegov izgled i strukturu stanovništva. U delu “Opis divne palanke Futoga“ Evlija Čelebija kaže: “Nije mi poznato ko ju je sagradio, ali to je bila velika tvrđava (ribat) sagrađena u starom stilu. Sada je malo ruinirana i ne nalazi se u dobrom stanju (nije naseljena). Osvojena je 1529. g (935 g.h.) u doba Sulejman-hana. Osvojio ju je vezir Ahmed-paša iz mađarskih ruku. Prema katastarskom popisu iz vremena Sulejman-hana, to je sada vojvodaluk na teritoriji Segedinskog sandžaka. Tvrđava se nalazi na obali reke Dunava. To je četvorougaona palanka sa zidovima napravljenim od nasipa. Tu se nalazi zapovednik grada (dizdar) sa osamdeset članova gradske posade, janjičarski serdar i naib (zastupnik kadije) bačkih kadiluka. Drugih vlasti nema. Tu postoje samo četiri muslimanske bogomolje. Jedna je Sulejman-hanova džamija, a ostalo su mesdžidi (manje bogomolje). Ima oko 180 ćeremitom pokrivnjnih sirotinjskih kuća.“

Nakon Velikog Bečkog rata (1683-1699), veliki deo srednje Evrope se oslobodio od Turaka, a Futog je potpao pod vlast Austrije. Pad turske vlasti u Futogu 1686/7. g nije doneo mir. Blizina ratišta stalno je dovodila vojsku čiji je zadatak bio da čuvaju svoje južne granice. Glavni štab carske vojske 1694. g načazio se u Futogu, prilikom organizovanja odbrane Srema od upada Turaka. Važnost Futoga u ovim ratnim vremenima uslovila je gradnju vojnih magacina, radi boljeg snabdevanja vojske hranom. Srbi su tada imali razne uloge: štitili su vojnu granicu, plemstvu i crkvi obezbeđivali dažbine. U tim ratnim vremenima, zabeleženo je da je u Futogu, pred bitku kod Sente 1697. g, boravio i slavni austrijski vojskovođa Eugen Savojski.

Ratna dešavanja i razne obaveze koje je narod u takvoj situaciji imao, govori o teškom životu Srba toga doba. Interes Habzburške monarhije je bio da veštim manevrima dobije besplatnu odbranu, a slabo naseljene predele naseli. Srbi su se idealno uklopili u plan Beča. Kmetstvo i feudalno porobljavanje je usledilo odmah nakon završetka velikog rata. U jednoj ovakvoj situaciji i katolička crkva je činila sve da pounijati Srbe. U toj neravnopravnoj borbi političke i kulturne dominacije, patrijarh Arsenije III Čarnojević (1674-1706) i kasnije Karlovački mitropolit Stefan Stratimirović (1790-1836), činili su sa svoje strane sve da do toga ne dođe. Međutim, u tome moraju zahvaliti i ranijoj crkvenoj organizaciji, radu sveštenstva, monaštva sa područja Karlovačke mitropolije pre Velike seobe (1690). Pre obnavljanja Pećke patrijaršije (1557) na području Karlovačke mitropolije, postojali su svi znamenitiji manastiri, a verski život je bio utkan u sve pore srpskog naroda. Nove snage koje prelaze Savu i Dunav, kao i privilegije koje donose, samo pospešuju taj napredak, formirajući se po merilima Austrijskog društva. Futog, jedna od stanica u kojoj se zadržao i patrijarh Arsenije III Čarnojević, privlačan za trgovce, prihvata jedan deo njih, koji ga kasnije dovode u red najvećih trgovačkih centara Evrope.

Austrija nije sedela skrštenih ruku i posmatrala razvoj Futoga i napredak stanovništva, na ovoj veoma važnoj strateškoj tački. Veliki porezi, kuluci, izrabljivanje seljaka od strane vlastelina, često je menjalo sliku Futoga. Narod se raseljavao, tražeći bolje uslove za život, ali se i doseljavao u Futog, čim su prilike postajale povoljnije. Narod je privlačilo ovo veliko trgovačko mesto poznatih vašara. Ovde su se mogli sresti trgovci iz raznih krajeva sveta: Persijanci, Jermeni, Turci. Vašar je trajao od Mitrovdana do Blagovesti, te su bogati trgovci za sebe sagradili crkvu i posvetili je Blagoveštenju Presvete Bogorodice. Ova crvka je na žalost, srušena 1947. g, a iz njenog temelja je izvađena olovna ploča na kojoj je zapisano: “Vo imja i čast svjatija i živonačalnija Troici Oca i Sina i Svjatago Duha, postavljaetsja osnovanije sije k sooruženiju svjatija Vostočnija Jerusalimskija neunijatskija cerkve hrama Blagovješčenija Presvjatija Bogorodici, Prideržavje rimskih carej g. Jozefa ftorago i vo vremja vdovstvujuščej Arhiepis. i Mitropolii Karlovačkoj Administratora Ekselenciiepiskopa temišvarskoga G: Mojseja Putnika i pri diocezalnom episkopje bačkom G:Arsenij Radivojevčije v domini gravskoi ekselenciji G:Andrea Hadek ot Futog, trudom i nastojanijem obšče nareždenih tutorov G:Joana Jagera i Aleksii Mihajloviča kupcev novosadskih i G:Georgia Dimiča kupca vukovarskago i G:Petra Popoviča kupca Sentandriskog i G:Aleksin Konča kupca osječkago. U Futogu aprilija 22-go 1781 ljeta.“ Ovde se govori o 1781. godini, godini gradnje male crkve.

Etnički sastav Futoga se menja dolaskom na vlast carice Marije Terezije (1717-1780). Tada, Austrija sprovodi kolonizaciju Nemaca i Mađara, kako bi uspostavila nacionalni paritet. Kolonizacija traje od 1763/64. g, kada se formira novo naselje koje dobija ime Novi Futog. Od tog vremena pa do odlaska Nemaca (1946), u Futogu su postojale dve posebne političke opštine sa posebnom administracijom. Bogato srpsko građanstvo, nije se obaziralo na novonastale promene, nego nastavlja svoj progresivni put, a tada se javlja i ideja za za izgradnju nove crkve.